بررسی اثر دبی و درجه حرارت هوای ورودی بر مدت زمان خشک کردن و کیفیت تبدیل ارقام مختلف برنج در خشک کن بسترسیال

این تحقیق به منظور بررسی اثر پارامترهای دمای هوای ورودی به خشک کن، دبی هوای ورودی به خشک کن و نوع رقم بر کیفیت خواص تبدیلی برنج (درجه سفیدی، درصد شکستگی، راندمان تبدیل و درصد ترک) و مدت زمان خشک شدن، بر روی یک دستگاه خشک کن بستر سیال مجهز به سامانه تنظیم دما و سامانه تنظیم دبی هوای ورودی انجام شد. پارامتر دمای هوای ورودی در چهار سطح 45، 50، 55 و 60 درجه سانتی گراد، دبی هوا در سه سـطح 0/12، 0/14 و 0/16 متر مکعب بر ثانیه و نوع برنج در سه سطح طارم، فجر و شیرودی در نظر گرفته شده و آزمایشات به صورت فاکتوریل سه فاکتوره 3×3×4، در قالب طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که افزایش دبی تاثیری بر میزان درجه سفیدی رقم فجر نداشته در حالی که برای ارقام شیرودی و طارم، افزایش دبی از 0/12 به 0/14 متر مکعب بر ثانیه باعث افزایش درجه سفیدی شده است. همچنین درجه سفیدی رقم شیرودی در دماهای مختلف با درجه سفیدی ارقام فجر و طارم اختلاف معنی دار داشته و مقدار بیشتری دارد. متوسط زمان خشک شدن نمونه ها برای رسیدن به سطح رطوبتی نهایی با افزایش دما و دبی هوا، کاهش می یابد و زمان خشک شدن برای رقم فجر در تمام دماهای استفاده شده کوتاه تر و برای رقم شیرودی بیشتر می باشد. درصد شکستگی ارقام مورد آزمایش در دماهای 45 و 50 درجه سانتی گراد اختلاف معنی داری با یکدیگر ندارند و کمترین میزان شکستگی را در این دماها دارند اما در دمای 60 درجه سانتی گراد، درصد شکستگی افزایش یافته و اختلاف معنی داری با سایر دماها دارد. همچنین نتایج نشان داد که افزایش دبی تأثیر معنی داری بر میزان درصد شکستگی ندارد. افزایش دبی تأثیر معناداری بر راندمان تبدیل ارقام طارم و فجر نداشته در حالی که راندمان تبدیل رقم شیرودی در هر سه سطح دبی با یکدیگر اختلاف معنی داری دارند. راندمان تبدیل رقم فجر در هر سه سطح دبی، اختلاف معنی داری با دو رقم دیگر داشته و بیشترین مقدار را دارد. برای هر سه رقم، درصد ترک در دمای 60 درجه سانتی گراد نسبت به سایر دماها اختلاف معنی داری داشته و بیشترین مقدار است و در سطح دبی هوای ورودی 0/12 متر مکعب بر ثانیه بیشترین مقدار درصد ترک را دارند به طوری که با افزایش دبی هوا، درصد ترک کاهش می یابد همچنین بیشترین میزان ترک در بین چهار سطح دمایی مربوط به رقم فجر است.